با بهانه گیری کودک چگونه برخورد کنیم

داشتن کودکی آرام و بی سر و صدا(سهل گیر) یا کودک بهانه گیر- دست مادر نیست:

در مطالعات اخیر محققین دریافته اند،اینکه کودک شما بی سروصدا یا بهانه گیر باشد ارتباطی با مهارتهای والدین بودن شما ندارد زیرا این ترکیبی از ژن معین و الگوی خاص فعالیت مغز است که رفتار کودک را مشخص می کند.محققین کانادایی ارتباط متقابل بین ژن دی آر دی 4 و فعالیت در کورتکس پیشانی مغز را مورد آزمایش قرار داده اند تا ببینند آیا می توان رفتار کودکان را پیش بینی کرد ؟

مطالعات گذشته می گفتند که  ژنهای دی آر دی 4 بلند تر ( ژنهای ناهمسان مجاور ، الل) با افزایش پاسخ دهی حسی،رفتار جستجوی خطر و مشکلات توجهی در کودکان ارتباط دارند.همچنین مشخص شده،نوزادانی که در کورتکس پیشانی قسمت چپ مغزشان فعالیت بیشتری دارند آرام هستند و تلاش کمتری برای آرام کردن آنها نیاز است.به عبارت دیگر،کودکانی که در کورتکس راست پیشانی فعالیت بیشتری دارند مضطرب ترند،سخت تر آرام می شوند و به عنوان کودکی تلقی می شوند که حالت طبیعی ندارند.

در این مطالعه،لویس اشمیت از دانشگاه مک مستر در همیلتون آنتاریو و دانشکده های آن فعالیت مغز را در نوزادان 9 ماهه محاسبه کرد.هنگامیکه کودک 4 ساله می شد،مادر او پرسش نامه ای را در مورد رفتار کودک خود تکمیل می کرد و نمونه های دی ان ای برای تحلیل ژن دی آر دی 4 از کودک گرفته می شد.

محققین دریافتند که کودکانی که فعالیت بیشتری در کورتکس چپ پیشانی داشتند و نسخه ی دی آر دی 4 آنها بلند تر بود نسبت به آنهایی که ژن کوتاهتری داشتند راحت تر در 48 ماهگی آرام میشدند. کودکانی که نسخه ی ژن آنها بلندتر بود و فعالیت بیشتری در کوتکس راست پیشانی داشتند کمترین آرامش را داشتند و مشکلات توجهی آنها نسبت به کودکان دیگر بیشتر بود.این تحقیقات نشان می دهند که طول ژن دی آر دی 4 نقش مختلفی ( در مورد بهتر یا بدتر بودن ) در رفتار کودکان ایفا می کند .محققین افزودند که الگوی فعالیت کورتکس پیشانی احتمالاً برچگونگی تأثیردی آر دی 4 بر رفتار کودک تأثیر می گذارد. 

علت بهانه گیری کودک چیست؟

بهانه گیری کودکان می تواند ناشی از عدم توانای آن ها در بیان احساسات و انتظاراتشان باشد؛ زیرا کودکان کلماتی که والدینشان به آن ها می گویند را به خوبی درک می کنند ولی گاهی نمی توانند انتظارات خودشان را به صورت کامل بیان کنند تا مخاطب به خوبی متوجه شود. برای همین شروع به جیغ زدن می کنند‌.

گاهی می تواند ناشی از خستگی کودک باشد‌. کودکان در طول شبانه روز ساعات زیادی را مشغول بازی کردن هستند و ممکن است از خستگی بازی شروع به بهانه گرفتن کنند.

از دیگر علل بهانه گرفتن کودکان می توان به گرسنه بودن آن ها اشاره کرد. مخصوصاً کودکانی که هنوز توانایی صحبت کردن را به خوبی ندارند، این حالت دیده می شود. گرسنگی کودک باعث می شود خلق و خو او تحت تاثیر قرار گیرد و حوصله او برای بازی کردن و حتی لبخند زدن و برقراری رابطه اجتماعی از بین برود.

ناکامی می تواند یکی دیگر از علل بهانه گیری کودکتان باشد. تصور کنید به فرزند خود قول داده اید هنگام بازگشت به خانه برای او یک بستنی بخرید‌. او مشتاقانه منتظر رسیدن شما به خانه و دریافت بستنی خودش است؛ اما زمانی که وارد خانه می شوید، شما برای او یک پفک خریده اید. با اینکه برای او چیزی خریده اید، ولی این عدم رسیدن به خواسته اش باعث ایجاد حس ناکامی در او شده و بهانه گیری کودک شروع می شود.

اما ناراحتی از پیروی کردن دستورات والدین می تواند یکی دیگر از علل بهانه گرفتن کودک باشد و به گونه ای زمینه ساز بروز لجبازی با والدین را فراهم می کند. در این حالت توجه کنید که کودک به دنبال قدرت نمایی و کسب توجه است‌ پس والدین باید به کودک خود قدرت و حق انتخاب دهند. برای آنکه کودک میزان قدرت کنترل شده را تجربه کند، به او بین دو گزینه حق انتخاب دهید‌. مثلا برای آنکه کودک اتاق خودش را تمیز کند به او بگویید الان اتاقت را تمیز می کنی یا ده دقیقه دیگر؟ در این صورت علاوه بر آنکه درخواست شما از حالت شدید دستوری خارج می شود، از میزان بهانه گیری کودک نیز کم می شود.
 

هنگامی که بهانه گیری و نق زدن کودک شروع می شود، والدین چه عکس العملی باید داشته باشند‌؟

کودک، کودک است و نیازهای خاص خودش را دارد. نکته کلیدی اینجا است که زمانی که با نق زدن کودکتان مواجه می شوید، بدانید او در آن زمان نیاز دارد یک کودک دیگر در مقابل او قرار گیرد نه یک بزرگسال با انگشت اشاره و صورتی اخمو.

هنر آنجا است که در دوره کودکی فرزند، والدین نیز کودکانه رفتار کنند. با بلوغ نوجوان، از مسائل روز آن دوران باخبر باشند و همینطور در هنگام جوانی فرزند نیز یک والد جوان باشند‌.

نوع رفتار و برخورد والدین با کودک در هنگام بهانه گیری او است که می تواند زمینه ساز بهانه گیری های بعدی او شود. پس والدین دقت کنند نباید در هنگام غرغر کردن کودک رفتاری غیر منطقی از خود بروز دهند.

موقعیت را ترک کنید:

زمانی که کودک شما عصبانی است، فقط صدای خودش را می شنود و فقط توقع دارد که خودش در همان لحظه تنها غر زننده باشد و کسی دیگر به نوبه ای ادای او را در نیاورد. اگر والدین در این صورت صدای خودشان را مانند کودک بالا ببرند، صدای کودک نه تنها قطع نخواهد شد بلکه این صحنه تبدیل به یک صحنه جنگ خواهد شد که از طرفی کودک جیغ می زند و از طرفی هم والد. در این هنگام بهتر است برای آرام شدن کودک و همینطور تخلیه هیجانی اش، محل حضور کودک را ترک کنید و سکوت کنید. پس از آرام شدن کودک به محل بازگردید و او را در آغوش بگیرید و در مورد بهانه گیری اش با او صحبت کنید.
 

مهربان باشید:

والدین یاد بگیرید همیشه و در هر لحظه با کودک خود مهربان باشید. در این صورت زمانی که کودک بهانه می گیرد محبت شما نسبت به او واقعی تر خواهد بود.

جلوگیری از بهانه گیری کودک:

از موقعیت هایی که می دانید ممکن است کودکتان شروع به بهانه گیری کند دوری کنید. مثلا از رفتارهایی که می دانید کودک  تان از آن خوشش نمی آید دوری کنید یا آنکه غذای او را زود تر از زمان موعدش بدهید تا کودک از لحاظ روانی آرام باشد.
 

باج ندهید:

درست است که خستگی و فشار کاری شما را کلافه کرده است و تحمل شنیدن نق و بهانه های کودک را ندارید، اما برای ساکت کردن او به هر وسیله ای چنگ نزنید. هر چیزی که می خواهد را فوری به او ندهید و به او نگویید «باشه، فقط غر نزن.»

این به او نشان می دهد که به ابزار بسیار موثری دست یافته است. پس دفعه بعد با شدت و استقامت بیشتری بهانه گیری می کند.

در عوض، به او بگویید که وقتی گریه می کند و غر می زند، متوجه حرف هایش نمی شوید. ساکت شود و با صدایی آرام و ملایم به شما بگوید که چه چیزی می خواهد.

وقتی ساکت شد، در زمان مناسب چیزی که می خواهد را به او بدهید. اگر تامین خواسته اش مقدور نیست، به راهکار اول برگردید و موقعیت را ترک کنید و سر و صدای او را نشنیده بگیرید.
 

مدیریت احساسات را به فرزندتان آموزش دهید:

تکنیک های تنفس عمیق و آرام کردن خود را به کودکتان یاد دهید تا به هنگام عصبانیت و قبل از بروز جیغ و داد آن را کنترل کند.

این همان تکنیکی است که به جای باج دادن باید به فرزندتان آموزش دهید.
 

صبوری را به فرزندتان آموزش دهید:

برای این کار باید از دو سالگی شروع کرده باشید. اما برای آموزش صبوری هیچ وقت دیر نیست. وقتی فرزندتان از شما بستنی می خواهد، به او بگویید صبر کن تا اول دست هایم را بشویم. وقتی می خواهد برایش اسباب بازی بخرید، به جای اینکه همان لحظه ترمز کنید و وارد فروشگاه شوید، به او بگویید که صبر کند تا شما اول ماه حقوق بگیرید یا جمع امتیازهایش به رقم مشخصی برسد.

بدین ترتیب، در مقابل بهانه گیری کودک همیشه می توانید سلاح صبوری را استفاده کنید.
 

برای بهانه های بی دلیل و عادتی، مجازات تعیین کنید:

در صورتی که تمام اصول رفع مشکل را رعایت کرده اید و خستگی یا گرسنگی عامل نق زدن نیست، مجازات تعیین کنید. گاهی نق زدن می تواند به عادتی در کودک برای جلب توجه تبدیل شود. اگر کودکتان تا مدت ها به غر زدن و نق زدن ادامه داد او را از عواقب کاری که انجام می دهد آگاه کنید. به او بگویید اگر این بحث را تمام نکنی، از بازی با تبلت محروم می شوی.
 

برای کنترل رفتار کودک بهانه گیر با مشاور کودک صحبت کنید:

در مواردی، نق زدن و بهانه گیری می تواند به دلیل اضطراب و استرس در کودک باشد. اگر فرزندتان به تازگی تروما یا تغییری را از سر گذرانده است یا علائم اضطراب را در او تشخیص می دهید، برای دریافت مشاوره با مشاور کودک صحبت کنید.
 

بهانه گیری کودکان 3 تا 4 ساله:

لجبازی و بهانه گیری کودک سه یا چهار ساله گاهی ناشی از حس مالکیت و استقلال در آن سن می تواند باشد. در این سن کودک فقط در جواب سوالات و درخواست های والدین پاسخ هایی مثل نمی خواهم، نمی خورم و نه و… می دهد و این نشان از حس استقلال و مالکیت اوست نه صرفا بهانه گیری و لجبازی کودک.
 

از دیگر رفتارهای طبیعی در این سن عبارتند از:

کودک مدام با والد خود دعوا می کند و از خواسته های والدین خود نیز سرپیچی می کند، زیرا از این کار احساس قدرت و ابراز وجود می کند.
از روی عمد باعث ناراحتی دیگران می شود، تا مرزها و خطوط قرمز رفتاری خود را بهتر بشناسد و آنها را آزمایش کند.
گاهی کودک فقط می خواهد بداند چرا. کودکان منطق اطراف خود را متوجه نمی شوند و خواهان یافتن دلیل محدودیت ها هستند.
 

روش های آرام کردن کودک کدامند ؟

آنچه را که موعظه میکنید، تمرین نمایید:
رفتاری که ما آن را مدلسازی میکنیم، همان رفتاری است که آنان فرا می گیرند. اگر ما تحت فشار باشیم و برنامه پرتنشی داشته باشیم و والدین ممتازی باشیم، این دقیقاً همان چیزی است که کودکانمان را برای رسیدن به آن بزرگ میکنیم. اولین اصل برای آرام کردن کودکانمان، آرام کردن خودمان است! برنامه ریزی اوقات بیکاری برای همه مهم است، و این اوقات، تلف شده نیستند. از این اوقات برای گوش دادن به موسیقی جدید همراه با کودکتان استفاده کنید. کتاب خواندن همراه یکدیگر، راهی بسیار خوب برای آرامش خود است، خواه خواندن یک کتاب مصور همراه با نوزادتان و خواه خواندن کتاب داستان همراه با کودک در سنین ابتدایی خود، یا خواندن کتاب همراه با فرزند نوجوانتان در سکوت. از طریق زمانبندی با فرزندتان برای استراحت و آرامش، رفتاری را که در آنها به دنبالش هستید، مدلسازی میکنید.
 
تمام وعده های غذایی خانوادگی را اولویت بندی کنید:
حتماً دلیل خوبی برای حضور این مسئله در هر فهرستی وجود دارد. همراه با هم نشستن و صرف وعدۀ غذایی، راهی قدیمی برای برقراری ارتباط است. خود را ملزم نکنید که این وعدۀ غذایی حتماً باید شام باشد. میتوانید یک صبحانه یا ناهار را با هم صرف کنید. سه شنبه ها احتمالاً بهترین روز برای صرف شام هستند، ولی چهارشنبه عصر، پس از مدرسه، ممکن است بهترین زمان برای خانوادۀ شما به منظور رفتن به یک مغازۀ بستنی فروشی محلی باشد. تا زمانی که همۀ شما به دور از هرگونه مزاحمتی با هم باشید، آرامش خواهید داشت !

تنفس کنید:
درست است. تنفس کنید. ما در طول روز بسیار پیش می آید که نفسمان را حبس میکنیم، بدون آنکه متوجه آن شویم. کودکانمان نیز مانند خودمان، ممکن است به علت درگیری در فعالیت های خود، این موضوع را فراموش کنند. یک تمرین عالی تنفس که میتوان با یکدیگر انجام داد، «تنفس پرانایاما» است. هر دو دست را به هم قلاب کنید و دستانتان را زیر چانۀ خود قرار دهید. تا ۶ بشمارید و درحالیکه بازوان خود را به سمت بالا و کنار صورتتان به صورت یک قاب می آورید، تا میتوانید دم را عمیق انجام دهید. تا ۶ بشمارید و بازدم را انجام دهید، درحالیکه «ها» را با دهان کاملاً باز میگویید و به عقب نگاه میکنید و سپس بازوان خود را در سطح آرنج قرار میدهید. این کار را ده بار پشت سرهم انجام دهید، بدنتان با خون سرشار از اکسیژن تازه پر میشود. عضلات قفسۀ سینۀ شما، کشیده میشود که به ورزشکاران شما در بهبود تحملشان برای ورزش کمک میکند. این کار، آرامش بخش و جوان کننده است. همچنین … من صادق خواهم بود، اینکار تاحدی بامزه است و خندیدن همراه با فرزندانتان راهی بسیار خوب برای تنفس است.



نقشۀ هفته را باهم ترسیم کنید:
از کوچک ها تا نوجوانان و بزرگسالان، ترسیم نقشۀ هفتگی برای تطبیق برنامه ها، راهی مناسب برای به حداقل رساندن استرس ها حتی قبل از وقوع آنهاست. بازیابی، بدون تجربۀ آزردگی کار ساده ای است. اگر باید به خرید کفش بروید، روزی را انتخاب کنید که ۴ یا ۵ فعالیت دیگر نداشته باشید. از قبل پیش بینی کار های هفته، باعث میشود همه به لیست کارهایی که باید انجام دهند، رسیدگی کرده و تمام خانواده را به عنوان یک واحد در تلاش برای رسیدن به یک هدف باشند: شادی!

وقت خواب برای همه:
نوزادان به خواب نیاز دارند. کودکان نوپا تا دانشجویان به خواب نیاز دارند. مادران و پدران، مادربزرگان و پدربزرگان …همه به خواب نیاز دارند. استراحت کافی یک درمان آزموده شده و صحیح دیگر جهت کمک به افراد برای آرام شدن است. وقتی استراحت کرده ایم، احتمال آزردگی از همان ابتدا کاهش می یابد. نوجوانان به طور متوسط به ۹ ساعت خواب نیاز دارند، اما به ندرت اینقدر میخوابند. ریتم طبیعیشان، آنها را به سمت سبک زندگی «جغد شب» سوق میدهد، درحالی که روزهای مدرسه حدود (یا قبل) ساعت ۷ صبح آغاز میشود، پس مطمئن شوید فرزند نوجوان شما تا ساعت ۳ نیمه شب بیدار نمی ماند.

بگذارید کودکانتان شما را راهنمایی کنند:
این یک سؤال خیلی ساده است: اگر یک ساعت زمان داشتید که هرکاری دوست داشتید انجام دهید، سه کاری که به ذهنتان میرسد که مایل هستید انجام دهید کدام هستند؟ کودک نوپای شما ممکن است دوست داشته باشد گِلبازی کند یا نقاشی بکشد. فرزند نوجوان شما ممکن است بخواهد بولینگ بازی کند یا بازی های ویدیویی انجام دهد. فرزند نوجوان شما ممکن است بخواهد بخوابد. در برابر پاسخ هایی که به شما میدهند، روشنفکر باشید و به دنبال مطابقت باشید. یک یا دو بازی ویدیویی با هم انجام دهید، یک قلعۀ لگویی بسازید، یا یک پازل را انجام دهید. بگذارید نوجوان شما کنار بکشد و چرتی بزند. چند لحظه فرصت دادن به آنها کمک میکند آرام شوند، و به شما به عنوان یک والد این امکان را میدهد که دقیقاً آنچه را که لازم دارند به آنها بدهید!


منبع: سایت سیمرغ
سایت سیمیاروم
سایت راستینه